Stres çarkı olarak ülkemizde lanse edilen” fidget spinner” dünyaca ünlü bazı dergilerde2017 için zorunlu bir oyuncak olarak adlandırdı. Ve bazı fidget spinner üreticileri, bu oyuncağın ADHD (dikkat eksikliği bozukluğu) ve DEHB (dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu) semptomlarının hafifletilmesine yardımcı olmak için tasarlandığını iddia ediyor. Araştırmalar, DEHB hastaları için hareket edebilmenin olumlu yönde bilişsel işlevselliği etkilediğini gösteriyor mu? Bunun için herhangi bir gerçek var mı?
Stres Çarkı için Uzmanlar Ne Diyor?
stres çarkı
Georgia’nın klinik ve adli psikologu Dr. John Paul Garrison ve lisanslı DEHB danışmanı Bruce Cameron benzer kelimeleri kullandı: “DEHB olan çocuklar, okurken ya da bir görev sırasında fiziksel bir şeyler yapıyorlarsa daha iyidir, stres çarkı ile oynamak, eldeki göreve konsantre olmasına yardım eder.”
Bu görüşlerin tümü iyi ve iyi, ancak bilimsel araştırmalar ne diyor? İşte sorun burada yatıyor. Fidget spinner o kadar yeni ve hızlı ki, bilimin henüz onlara yetişme şansı yoktu. Birçok doktor için bu bilimsel kanıt eksikliği ile oyuncakların herhangi bir somut biçimde terapötik açıdan yararlı olarak pazarlanmasını sert biçimde eleştiriyor.
Örneğin, pediatrik nörolog Dr. Dilip Karnik “Klinik araştırmalarda şimdiye kadar, ADHD’li insanlar için fidget spinner oyuncağının tedavi edici-terapötik olduğu yönündeki iddiayı destekleyecek hiçbir araştırma mevcut değil, şu an için onları terapötik bir seçenek olarak tavsiye etmem” dedi. Dikkat konularını iyileştirmek için Dr. Karnik ayrıca mesleki terapi teknikleri, beslenme yönetimi ve yoga kullanmayı öneriyor.
Dr. John Mayer, el oyuncaklarına odaklanmak yerine öğretmen ve ebeveynlerin, eğitimler, daha iyi not alma teknikleri ve ezberleme yardımcıları gibi odaklanmalarını sağlamaya ve sürdürmesine yardımcı olabilecek ömür boyu beceriler geliştirmek için çalışmalara ağırlık verilmesini tavsiye ediyor.
